fig. Stilte ervaren, het lijkt soms zo eenvoudig
Wie kent het niet, de behoefte aan stilte als je druk bent in je gedachten. De één zal soms de behoefte aan stilte hebben, terwijl de ander hier een continue behoefte aan heeft en enige moeite heeft om dit te realiseren. Onderstaand volgt daarom een korte verkenning naar het fenomeen stilte.
Stilte
Het omschrijven van stilte is niet zo eenvoudig, waarschijnlijk omdat het afwezigheid betreft van ‘lastige fenomenen’ waarbij persoonlijke voorkeuren en ervaring een rol spelen. Toch heeft stilte een wezenlijk kenmerk en dat is dat het ons rust biedt, en als we in de stilte verblijven dan biedt stilte ons ook ruimte. De behoefte aan rust en ook ruimte zou je ook ‘oer’-behoeften kunnen noemen; iets wat we op basaal niveau ook nodig hebben.
Rust en ruimte
Wanneer we rust en ruimte ervaren, kunnen we verfrist kijken naar situaties die we in ons dagelijks leven meemaken. Je zou kunnen stellen dat we vanuit rust en ruimte op de meest vrije manier om ons heen kunnen kijken, en ook naar onszelf kunnen kijken. Onder ‘meest vrije manier’ wordt hier verstaan ‘vrijer van’: vooringenomenheid, vooroordelen en emotionele vertekening. We hebben ook rust en ruimte nodig om te kunnen herstellen van wat ons in ons leven bezighoudt.
Stilte ervaren
Realiseren van stilte heeft voor eenieder van ons zo zijn eigen invulling, al is het maar de natuur in gaan of een boek lezen. En hoewel er vele zaken zijn die stilte in de weg kunnen zitten, is er een aspect waar wij zelf invloed op kunnen hebben en dat zijn onze eigen gedachten. Dit kan echter ook een obstakel blijken om stilte te kunnen ervaren.
Gedachten
We hebben vele gedachten: plannende, organiserende, beoordelende, generaliserende, associërende, filosoferende, zorgelijke, enzovoort! Niets mis mee zou je kunnen stellen. Toch kunnen ze ons behoorlijk bezighouden terwijl we dat eigenlijk niet willen. Vooral als ze ons wakker houden of wakker maken, of ons niet echt kunnen laten genieten van rust en stilte. Onze gedachten lijken niet in staat om, waar ze mee bezig zijn, los te laten zo belangrijk is datgene waar ze mee bezig zijn!
Gewoonte
Misschien zou je kunnen stellen dat er in ons dagelijks leven vooral een beroep wordt gedaan op onze gedachtewereld. Doordat hier zo frequent een beroep op wordt gedaan, ‘vergeten’ we dat we echt meer zijn dan onze gedachten in ons relatief kleine hoofd. We zijn een compleet lichaam, waar veel meer ruimte en veelal ook meer rust te vinden is dan in ons hoofd. Echter de gewoonte om met onze aandacht bij onze gedachten te verblijven lijkt te domineren wanneer we op zoek zijn naar de stilte.
Omgang
Je zou kunnen stellen dat het blijkbaar gaat over ‘waar zitten we met onze aandacht’ als we op zoek zijn naar stilte. Om vervolgens onze aandacht te verleggen naar ‘waar is stilte in onszelf’. Hebben we eenmaal de stilte in onszelf hervonden, dan kunnen we hiervan genieten en wordt onze behoefte aan rust en ruimte vervuld. Dit is echter niet altijd zo simpel is als het lijkt. De beoefening van bijvoorbeeld mindfulness of meditatie, naast zicht en inzicht op oorzaken waarom onze gedachten zo gewend zijn al onze aandacht te verkrijgen, kunnen ons helpen om weer stilte in ons als geheel en ook ons hoofd te realiseren.
Ik wens ons allen veel stilte toe wanneer we daar behoefte aan hebben!
Karel van Nimwegen is werkzaam als Gestalt-, Psychosociaal therapeut en Coach bij hartsupport.nl en loopbaansupport.nl. De artikelen in de -blog/White paper- brengen veelal een beperkte doch zinvol geachte en of uitdagende toelichting van bepaalde psychosociale onderwerpen onder de aandacht, waarbij therapie en/of coaching perspectief kan bieden. Feedback is welkom.